Hububatta Fiyat Belirsizliği
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Başkanı Mustafa Yılmaz yaklaşan hububat hasadı öncesinde açıklamalarda bulundu. Hububatta fiyat belirsizliğine vurgu yapan Yılmaz şunları ifade etti:
“Türkiye’de ilk buğday ve arpa hasadı Çukurova’da ve sonra da GAP’ın başkenti konumundaki Şanlıurfa’da kırmızı mercimek, arpa ve buğday hasadına yavaş yavaş başlayacak.
Hasada çok az bir süre kalmasına rağmen ne Tarım ve Orman Bakanlığı ne de TMO henüz buğdayı, arpayı ve kırmızı mercimeğin hangi fiyatla alınacağını açıklamadı. Bu belirsizlik üreticide-çiftçide bir endişe ve bir belirsizlik oluşturuyor, çiftçi ürününü kaç liraya satacağını bilmiyor.
Taban fiyatın bir an önce açıklanması gerekiyor. Özellikle ilimizde ve bölgemizde yaşanan deprem ve sel felaketinde etkilenen üretici ve tarım arazileri, üretim maliyetlerinin de çok yüksek olmasıyla beraber çiftçiyi üretim yapamayacak bir noktaya getirdi.
TÜİK verilerine göre 2022 tahıl üretiminde buğday üretimi %11,9 artarak 19,8 milyon tona, arpa üretimi %47,8 artarak 8,5 milyon tona, kırmızı mercimek % 75,4 artarak 400 bin tona yükseldi.
Buğdayda yılda 35 milyon ton, arpada 10 milyon ton, kırmızı mercimekte 500 bin ton üretmek istiyorsak ithalata değil de üretime dayalı politikalar geliştirmeliyiz. Bir an önce GAP, DAP, KOP, DOKAP gibi önemli projeleri bitirip, tarımsal sulama enerji maliyetlerini ve diğer tarımsal girdi maliyetlerini düşürüp destekleme politikalarını havza bazlı olarak düzenleyip üretimi artırmak gerekiyor. Aksi takdirde hep dışa bağımlı ithalatçı bir ülke olarak yabancı ülkelerin çiftçilerini desteklemiş olacağız.
İlimizde bu yıl, yaklaşık 2,9 milyon dönüm sulu buğday 200 bin dönüm kuru koşullarda toplamda 3,1 milyon dönüm buğday, 900 bin dönüm kuru 600 bin dönüm sulu koşullarda toplamda 1,5 milyon dönüm kırmızı mercimek ve 800 bin dönüm de kuru koşullarda arpa ekilmiş.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi olarak yapmış olduğumuz çalışma sonucunda, 2023 yılı için; sulu koşullarda ekilen 1 kg durum buğdayın tahmini üretici satış fiyatı 12,39 TL, 1 kg ekmeklik ekilen buğdayın üretici tahmini satış fiyatı 11,29 TL, kuru koşullarda ekilen 1 kg arpanın üretici tahmini satış fiyatı 9,39 TL, sulu koşullarda ekilen 1 kg kırmızı mercimeğin üretici tahmini satış fiyatı 25,27 TL, kuru koşullarda ekilen 1 kg kırmızı mercimeğin üretici tahmini satış fiyatı 20,79 TL olmalıdır. Üreticinin beklentisi açıklanacak taban fiyatın girdi maliyetlerinin üstünde olmasıdır. Bitkisel destekleme fark ödemeleri arpa- buğdayda en az 200 (kr/kg) ve mercimekte 100 (kr/kg) destek artırılarak ödenmesi gerekiyor.”
