Tohumculuk – 2 / Finansman ve Kredi Sorunu

Bir önceki yazımızda tohumculuk sektörü hakkında genel bilgi verilmiş ve sorunlar başlıklar halinde belirtilmişti.

Sonraki yazılarda bu sorunları ayrıntılı olarak inceleyeceğimizi belirtmiştik. Bu yazımızda, sorunların en başta geleni, tohumculukta finansmana ve krediye erişim sorununu ele alacağız.

Tüm sektörlerde olduğu gibi, tohumculuk sektöründe de, “sizden büyük başarılar bekliyoruz ama kendi başınızın çaresine bakın” demekle de bir netice alınmıyor. Hayaller ile imkanların yaratılması ve desteklerin artırılması orantılı olmalıdır.

Başka sektörlerde olduğu gibi, tohumculuk sektörünün gelişimi ve başarısı konusunda onlarca çalışma, rapor, araştırma, fizibilite, proje, uygulama olmasına rağmen beklenen büyük başarıyı getirecek politika ve uygulamaların olduğu konusunda sektörde tam bir mutabakat yoktur.

Başarıyı ölçmek için, yapılanları ve çıktıları analiz edip sonuç ve bulguları değerlendirmek gerekir.

Genel olarak tohumculuk sektörüne bakıldığında son 20-30 yılda çok yol alındığı gözlenebilmekle beraber, beklenen netice açısından mükemmel düzeyde olduğumuzu ve dünya tohumculuk sektörünün “en”leri arasında olduğumuzu söylemek pek mümkün değildir.

Beklenen neticeye ulaşmak ve dünya çapında ilk sıralarda olmak için öncelikle “para” ihtiyaç varken, devamında teknolojiyi kullanmaya ve Ar-Ge’ye ihtiyaç vardır.

Tohumculuk sektörünün en önemli maliyet kalemlerinin başında; işletme ve yatırım giderleri, Ar-Ge ve ıslah çalışma maliyetleri, arazi, su, ilaç, gübre gibi üretim ve yetiştirme giderleri ile tohum işleme ve paketleme giderleri yer almaktadır.

Sektördeki büyük işletmeler yeterli öz kaynaklara sahip olsa da küçük ve orta büyüklük işletmelerde finansmana ve krediye erişim önemli bir sorundur.

Tohumculuk sektörünün uluslararası rekabet edebilirliğini sağlamak ve artırmak, ihtiyacımız olan tohumu üretmek, verim ve kalite yönünden en gelişmiş standartlarda niş tohumlar elde etmek için tohumculuk sektörü desteklenmelidir.

Günümüzde mevcut olan destekler; sertifikalı tohum üretim desteği, sertifikalı tohum kullanım desteği, sertifikalı fide kullanım desteği ana başlıkları altında yapılmakla birlikte yeterli değildir. Bu desteklerin kapsamı, üretim ve kullanım desteğidir.

Ancak en gerekli ve önemli destek ihtiyacı, Ar-Ge, ıslah ve yatırım için gelişim, donanım ve tesis için gerekli olan destekler olmalı ve bu alanlardaki destekler öncelikli ve en üst düzeyde olmalıdır.

Özellikle ıslah ve Ar-Ge kapsamında faaliyetleri olan tohumculuk firmalarına gerekli olan kredi çok uygun koşullarda verilmeli ve finansman sağlanmalıdır.

Ayrıca bu firmalara, Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, Kurumlar/Gelir Vergisi İndirimi, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Yatırım Yeri Tahsisi ve Tesis Teşviki, Faiz Desteği, Gelir Vergisi Stopajı Desteği, Sigorta Primi Desteği, Elektrik ve Isıtma giderleri desteği vb. destekler yüzde yüz oranında uygulanmalıdır.

Özellikle tohumculuk sektörüne yeni girecek gençlere ve firmalara, “Tohumculuk Sektörüne İlk Adım”  kapsamında bir kısmı hibe olmak üzere çok düşük, mümkünse sıfır faizli ve çok uzun vadeli krediler verilmelidir.

Krediler ve finansman kaynakları; Bakanlıklar ve ilgili kuruluşlar ve kamu bankaları olmakla birlikte, özellikle yerli sermayeli özel bankalar da elini taşına altına koymalıdır.