Elektronik Ürün Senedi Piyasası 5. Yılını Kutluyor
Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasası beşinci yılını başarıyla geride bıraktı. 5 yıllık faaliyet döneminde ELÜS işlem hacmi, TÜRİB’den önceki 5 yıllık döneme göre 26 kat artarak 209 milyar TL oldu.
Tarım üretici ve tüketicilerini merkezi bir platformda bir araya getirerek, tarım sektörü ve ekonomisinin istikrarlı büyümesine destek olmak üzere 26 Temmuz 2019 tarihinde faaliyete geçen TÜRİB ELÜS Piyasası, beşinci yılını doldururken çiftçilerimize, tüccarlarımıza, sanayicilerimize ve yatırımcılarımıza şeffaf ve güvenli bir şekilde kesintisiz hizmet sağladı.
ELÜSler, lisanslı depoculuk sisteminde saklanan ürünlerin ticaretinin kolaylaştırılması ve geliştirilmesi, lisanslı depoların yaygınlaşması yoluyla ürünlerin kayıt altına alınarak organize piyasalarda işlem görmesinin sağlanması ve kayıt dışılığın önlenmesi ile çiftçinin ELÜS teminatlı finansmana erişime hizmet etmektedir.231 BİN KAYITLI YATIRIMCI
Faaliyete geçişinin beşinci yılında ELÜS Piyasasında kayıtlı yatırımcı sayısı 8 kat arttı. Çoğunluğu çiftçi gerçek kişilerden oluşan 231.000 kişi işlem yapmak üzere TÜRİB’e kaydoldu. Henüz ürün piyasası aracı kurumlarının (ÜPAK) faaliyete geçmesi öncesinde doğrudan alıcı ve satıcılar tarafından TÜRİB’e emirler iletilmekle birlikte 2024 yılında ÜPAKların faaliyete geçmesinin ardından bu sayıda ciddi bir artış beklenmekte.
TÜRİB ELÜS İşlem Platformuna yatırımcı kayıtları, acentesi olan 112 adet Ticaret Borsası üzerinden yapılmaktadır. ELÜS işlemleri, TÜRİB işlem sistemine entegre 25 banka ve aracı kurum nezdindeki yatırımcı hesapları üzerinden Merkezi Kayıt Kuruluşu ve Takasbank işbirliği ile gerçekleştirilmektedir.
TÜRİB’in 5 yıllık faaliyet döneminde işlem hacmi 209,2 milyar TL’yi, işlem miktarı 43,3 milyon tonu, işlem adedi 1,1 milyonu aştı. Buğday, mısır, arpa ve ayçiçeği tohumu başta olmak üzere TÜRİB’de işleme açık 17 ürüne konu ELÜSlerin tamamında işlem gerçekleşti. Lisanslı depoculuk ürün yelpazesine yeni katılan kanola ve peynirde de ilk ELÜS ihraçlarının 2024 yılında yapılması beklenmektedir.
Toprak Mahsulleri Ofisi görev alanındaki stratejik ürünlerde TÜRİB üzerinden ELÜS alım ve satımını aktif bir şekilde sürdürmekte, hem anlaşmalı işlem hem de sürekli müzayede şeklinde işlemler gerçekleştirmektedir.GIDA ARZ GÜVENLİĞİNİN TEMİNATI LİSANSLI DEPOLAR
TÜRİB’de işlem gören ELÜS’e konu ürünler modern teknolojiyle donanmış lisanslı depolarda sağlıklı bir şekilde saklanarak fire ve israfın en düşük seviyede tutulması sağlanmaktadır.
Ürünlerin saklandığı lisanslı depo kapasitesi, TÜRİB’in faaliyete geçişinin beşinci yılında 2,8 katın üzerinde artarak 11,2 milyon tona ulaştı. Lisanslı depo işletme sayısı 209’e yükselmiş olup, bu işletmeler 47 il, 144 ilçe ve 287 farklı lokasyonda hizmet vermektedir. Orta vadede saklama kapasitesinin 16 milyon tona çıkması beklenmektedir. Böylece yaklaşık 41 milyon ton olan ülkemiz hububat rekoltesinin %39’unu sağlıklı ve güvenli şekilde hizmet verilebilecektir.TEKNOLOJİK DÖNÜŞÜMDE YENİ ADIMLAR
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 23 Mart 2021 tarihi itibarıyla onaylanan TÜRİB Ar-Ge Merkezinde ELÜS Piyasasının aracılı sisteme taşınması ve vadeli işlem piyasası altyapısı için TÜRİB Teknolojik Dönüşüm Projesi TÜRİS, piyasa gözetimine yönelik Yapay Zeka Destekli Piyasa Gözetim Projesi ve tarım sektöründe şeffaflığı artırmaya ve veri ihtiyacını gidermeye yönelik TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin yanı sıra yeni göstergeler oluşturma ve piyasa verilerinin veri dağıtım şirketleri üzerinden yayımı çalışmalarını yürütülmektedir.